“PACS અને CSC ના જોડાવાથી, સહકારી સંસ્થાઓને મજબૂત કરવા અને ડિજિટલ ઈન્ડિયાને પ્રોત્સાહન આપવાના વડાપ્રધાન મોદીના બે સંકલ્પો એકસાથે પૂર્ણ થઈ રહ્યા છે:” કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી શાહ

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકાર મંત્રી શ્રી અમિત શાહે આજે નવી દિલ્હીમાં પ્રાઇમરી એગ્રીકલ્ચરલ ક્રેડિટ સોસાયટી (PACS) દ્વારા કોમન સર્વિસ સેન્ટર (CSC) સેવાઓ શરૂ કરવા અંગેના રાષ્ટ્રીય સેમિનારનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. આ પ્રસંગે કેન્દ્રીય સંચાર, ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી અને રેલવે મંત્રી શ્રી અશ્વિની વૈષ્ણવ, કેન્દ્રીય સહકારી રાજ્ય મંત્રી શ્રી બી.એલ. વર્મા, સહકારી મંત્રાલયના સચિવ શ્રી જ્ઞાનેશ કુમાર, ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રાલયના સચિવ શ્રી અલ્કેશ કુમાર શર્મા અને શ્રી CSC-SPV ના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર સંજય રાકેશ સહિત અનેક મહાનુભાવો ઉપસ્થિત હતા.

આ પ્રસંગે તેમના સંબોધનમાં કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકાર મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે આજે PACS અને CSCના જોડાણથી સહકારી સંસ્થાઓને મજબૂત કરવા અને ડિજિટલ ઈન્ડિયાને પ્રોત્સાહન આપવાના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના બે સંકલ્પો એક સાથે પૂર્ણ થઈ રહ્યા છે. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ સહકારી મંત્રાલયની રચના કરીને PACS થી Apex સુધીની સમગ્ર સહકારી વ્યવસ્થાને મજબૂત કરીને, CSC દ્વારા ડિજિટલ ઈન્ડિયા મિશન દ્વારા શાસનમાં ભ્રષ્ટાચારને સમાપ્ત કરીને અને સહકારી મંત્રાલયની રચના કરીને ગ્રામીણ અર્થતંત્રને મજબૂત કરવા માટે લીધેલા ઠરાવો આજે સંકલન પામ્યા છે.

શ્રી અમિત શાહે કહ્યું કે વડાપ્રધાન મોદીએ સહકાર મંત્રાલયને ખૂબ જ દૂરંદેશીથી માર્ગદર્શન આપ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે જો સહકારી ચળવળને મજબૂત બનાવવી હોય તો તેની સૌથી નાની એકમ PACS ને મજબૂત કરવી પડશે. શ્રી શાહે કહ્યું કે જ્યાં સુધી PACS મજબૂત નહીં થાય ત્યાં સુધી સહકારી ચળવળ ટકી શકશે નહીં. એ કારણે સરકારે PACS ને પારદર્શક બનાવવા, જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરવા અને તેનું આધુનિકીકરણ કરવા માટે PACS ને કોમ્પ્યુટરાઈઝ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે જેથી કરીને સરકારની ડિજિટલાઈઝ્ડ યોજનાઓ PACS સાથે સંકલિત થઈ શકે. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે સહકાર મંત્રાલયની રચનાના 20 દિવસની અંદર વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ PACS ના કોમ્પ્યુટરાઈઝેશન માટે રૂ. 2,500 કરોડ આપ્યા હતા, જેના કારણે 65,000 PACSનું કોમ્પ્યુટરાઈઝેશન થઈ રહ્યું છે.

કેન્દ્રીય સહકારી મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે  ‘Minimum Government, Maximum Governance with last mile delivery but without Corruption’ (લઘુત્તમ ગવર્નમેન્ટ, મેક્સિમમ ગવર્નન્સ સાથે લાસ્ટ માઈલ ડિલિવરી પરંતુ ભ્રષ્ટાચાર વિના) ના સૂત્રને અમલમાં મૂકવા માટે CSC કરતાં વધુ સારું કોઈ માધ્યમ નથી. તેમણે માહિતી આપી હતી કે ભારત સરકાર અને રાજ્ય સરકારોની 300 થી વધુ નાની લાભાર્થી યોજનાઓને CSC સાથે સંકલિત કરવામાં આવી છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે ગામડાઓમાં ગરીબમાં ગરીબ, ભૂમિહીન ખેતમજૂરો અને દલિત અને આદિવાસી સમુદાયો સુધી CSC સુધી પહોંચવા માટે PACS કરતાં વધુ સારું કોઈ સાધન હોઈ શકે નહીં. આજે PACS અને CSC એક થઈ રહ્યા છે, આનાથી ગરીબોની સુવિધામાં વધારો થશે જ, પરંતુ ગ્રામીણ અર્થતંત્રને પણ નવી ઉર્જા અને તાકાત મળશે. આ સાથે દેશના વિકાસ માટે મહત્તમ ક્ષમતાનો ઉપયોગ પણ કરી શકીશું.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકાર મંત્રીએ માહિતી આપી હતી કે અત્યાર સુધીમાં 17,176 PACSએ CSCમાં તેમનું રજીસ્ટ્રેશન કરાવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે બે મહિનાના ટૂંકા ગાળામાં 17,000 થી વધુ PACS ઓન-બોર્ડ થવું એ એક મોટી ઉપલબ્ધિ છે. શ્રી શાહે આ મહત્વપૂર્ણ સિદ્ધિ માટે સહકાર મંત્રાલયના સચિવ અને મંત્રાલયની સમગ્ર ટીમને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે 17,176 PACSમાંથી લગભગ 6,670 એ કામ કરવાનું શરૂ કર્યું છે અને બાકીના PACS પણ આગામી 15 દિવસમાં કામ કરવાનું શરૂ કરશે.તેમણે કહ્યું કે 17,176 PACSમાંથી લગભગ 6,670 એ કામ કરવાનું શરૂ કર્યું છે અને બાકીના PACS પણ આગામી 15 દિવસમાં કામ કરવાનું શરૂ કરશે. આનાથી લગભગ 14,000 ગ્રામીણ યુવાનોને રોજગાર મળશે, આ સાથે તેઓ ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થાને મજબૂત કરવા અને ગામની સુવિધાઓને મજબૂત કરવા માટે પણ કામ કરશે. તેમણે કહ્યું કે આપણા દેશની 60-65% વસ્તી ગામડાઓમાં રહે છે, તેથી આપણે સહકાર દ્વારા સમૃદ્ધિના મંત્ર સાથે ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થાને વેગ આપવા અને વૈવિધ્યીકરણ કરવાનો પ્રયાસ કરવો પડશે.

શ્રી અમિત શાહે કહ્યું કે, છેલ્લા 9 વર્ષમાં વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં ભારત સરકારે 60 કરોડ લોકો માટે સુધીનું રાશન, આવાસ, વીજળી, પાણી, રાંધણગેસ, શૌચાલય અને 5 લાખ સુધીનું આરોગ્ય કવચ વિનામૂલ્યે ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યા છે. હવે 17,000 થી વધુ PACS પણ આ તમામ સુવિધાઓની નોંધણી કરવા અને ગ્રામીણ લોકોની સમસ્યાઓને સરકાર સુધી પહોંચાડવાનું એક માધ્યમ બનશે.તેમણે કહ્યું કે જન-ધન ખાતા, આધાર કાર્ડ અને મોબાઈલની સાથે પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ડિજિટલ ઈન્ડિયા મિશન હેઠળ ગામડાઓ અને ગ્રામ પંચાયતોમાં ઓપ્ટિકલ ફાઈબર નેટવર્ક નાખવાનું મોટું કામ કર્યું છે.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકાર મંત્રીએ કહ્યું કે છેલ્લા 9 વર્ષમાં દેશમાં ઈન્ટરનેટનો ઉપયોગ કરનારા લોકોની સંખ્યામાં 250 ટકાનો વધારો થયો છે અને પ્રતિ GB ડેટાની કિંમતમાં 96 ટકાનો ઘટાડો થયો છે, જેનાથી સૌથી ગરીબ લોકો સક્ષમ બન્યા છે. આ સુવિધાનો ઉપયોગ કરવા માટે સક્ષમ છે તેમણે કહ્યું કે સરકારે PACSનું કોમ્પ્યુટરાઇઝેશન, તેમને બહુહેતુક બનાવવા અને તેમને FPO (ખેડૂત ઉત્પાદક સંગઠન) બનાવવાનું કામ કર્યું છે. આ સાથે બિયારણ ઉત્પાદન, જૈવિક ખેતીના માર્કેટિંગ અને ખેડૂતોની પેદાશોની નિકાસ માટે ત્રણ બહુ-રાજ્ય સહકારી મંડળીઓની રચના કરવામાં આવી છે. તેમણે કહ્યું કે વિશ્વની સૌથી મોટી અન્ન સંગ્રહ યોજના પણ શરૂ કરવામાં આવી છે. શ્રી શાહે કહ્યું કે આગામી 5 વર્ષમાં નાના PACS દેશના 30% અનાજનો સંગ્રહ કરવા માટે કામ કરશે.

શ્રી અમિત શાહે કહ્યું કે આજે PACS એલપીજી, ડીઝલ અને પેટ્રોલનું વિતરણ તેમજ વાજબી ભાવની દુકાનો, જન ઔષધિ કેન્દ્રો, પ્રધાન મંત્રી કિસાન સમૃદ્ધિ કેન્દ્રો અને ખાતરની દુકાનો ખોલી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે આ PACS દ્વારા ગામની આર્થિક પ્રવૃત્તિઓનો આત્મા બનશે. શ્રી શાહે કહ્યું કે જો PACS સમૃદ્ધ હશે તો ખેડૂત સમૃદ્ધ થશે કારણ કે તેનો નફો સીધો ખેડૂતના ખાતામાં જમા થાય છે. તેમણે કહ્યું કે સરકારે સહકારી ક્ષેત્રે અનેક કાયદાકીય અને વહીવટી સુધારા કર્યા છે અને બહુપરીમાણીય રીતે આર્થિક પ્રવૃત્તિઓને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે જો મોદી સરકારની સહકારી યોજનાઓ અને સતત સુધારાઓ દરેક ગામડા સુધી પાયાના સ્તરે પહોંચશે તો સહકારી ચળવળને વધુ મજબૂત બનતા કોઈ રોકી શકશે નહીં. શ્રી અમિત શાહે લોકોને PACS ને મજબૂત બનાવવાનો સંકલ્પ લેવા અને ‘PACSની તાકાતથી ગામડાઓની સમૃદ્ધિ’ના મંત્રને અપનાવીને તેને આગળ વધારવા અપીલ કરી.

કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકાર મંત્રીએ કહ્યું કે વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં સહકાર મંત્રાલયે તાજેતરમાં એક નવી પહેલ કરી છે અને સહારા જૂથની સહકારી મંડળીઓમાં થાપણદારોના અટવાયેલા નાણાં પરત કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે સહકારી મંત્રાલયે સુપ્રીમ કોર્ટમાં એક અરજી દાખલ કરી હતી, જેના પર સુપ્રીમ કોર્ટે સહારા જૂથની સહકારી મંડળીઓના કાયદેસરના થાપણદારોને કાયદેસર લેણાંની ચુકવણી માટે “સહારા-સેબી રિફંડ એકાઉન્ટ” માંથી 5000 કરોડ રૂપિયા સેન્ટ્રલ રજિસ્ટ્રાર ઑફ કોઓપરેટિવ સોસાયટીઝ (CRCS) ને ટ્રાન્સફર કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. શ્રી શાહે જણાવ્યું હતું કે આ સૂચનાને અનુસરીને, સેન્ટ્રલ રજિસ્ટ્રાર – સહારા રિફંડ પોર્ટલ 18 જુલાઈ, 2023 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. સહકાર મંત્રીએ માહિતી આપી હતી કે અત્યાર સુધીમાં 5 લાખ લોકોએ પોર્ટલમાં રજીસ્ટ્રેશન કરાવ્યું છે અને માન્ય થાપણદારોને તેમના નાણાં પરત મેળવવાની પ્રક્રિયા શરૂ થઈ ગઈ છે. તેમણે કહ્યું કે આ એ હકીકતનું એક મોટું ઉદાહરણ છે કે જો સરકાર સક્રિય રીતે કામ કરે તો સૌથી જટિલ સમસ્યાઓ પણ ઉકેલી શકાય છે.